Tuesday, March 17, 2009
Urea kaltegarria ote?
Aurreko ekarpenean azaldu denez, urea proteinen metabolismoaren azken produktua da ugaztunetan eta beste zenbait ornodunetan. Hondar nitrogenodun modura, animalia hauen giltzurrunean iraitzi egiten da eta gernuan zehar kanporatu, kontzentrazio garaitan eragin kaltegarriak baititu.
Marrazoen giltzurrunetan, ordea, birxurgatu egiten da urea; hau da, kanporatu beharrean odolerantz bideratzen da. Elasmobrankio itsastarren odoleko urearen kontzentrazioa, ugaztunek dutena baino 100-200 aldiz handiagoa da; balio horiek jasanezinak lirateke gainontzeko ornodun guztietan. Elasmobrankioetan, aldiz, urea gorputz-fluido guztietako osagai arrunta da eta ehunetan arazoak ager daitezke konposatu hau desagerrarazten bada. Adibide adierazgarri modura erabil daiteke hurrengoa: marrazoen bihotzak, beste animalia askorenak bezala, euren gorputzetik kanpo, isolatuta, denbora luze manten daitezke, normal taupatzen, baldin eta inguruan jartzen bazaie beren odolaren antzeko konposizio ionikoa duen gatz-disoluzio bat. Horrela izateko, baina, urea kontzentrazio altua mantendu behar da kanpo-medio horretan. Medio horretatik urea kenduz gero, bihotz horrek anderakuntza nabarmena agertzen du eta pixka bat geroago uzkurtzeari uzten dio.
Nola izan daiteke, bada, baldintza normaletan bere toxikotasuna dela eta iraitzi beharreko substantzia bera erabiltzea zenbait animaliak eragile osmotiko modura bere odoleko kontzentrazio osmotikoa goratzeko? Toxikoa delako eskretatu behar bada, nolatan sahiesten dute animalia hauek ureak izan dezakeen ergin kaltegarria? Aski ezaguna da ureak proteinak desegonkortu egiten dituela, eta bereziki entzimak.
Lehen erantzun modura otu dakigukena zera da: behar bada eboluzioan zehar animalia hauen entzimek garatu dute urearen eragin kaltegarri horren aurreko babes-moduren bat. Gogora dezagun, esaterako, puxika arraina tetrodotoxinarekiko erresistentea dela. Ez ba, ez dirudi hori denik arrazoia. Urearekin batera, elasmobrankioek trimetil amina oxidoa (TMAO) metatzen dute. Dirudienez, ureak entzimetan ohi duen eragin kaltegarria neutralizatzeko ahalmena du TMAOak eta antzeko eragin neutralizatzailea bide du beste amina metilatu pare batek, betaina eta sarkosinak hain justu. Mota honetako konposatuek urearen gain duten ahalmen neutralizatzailea maximoa da urea/metilamina ratioa 2:1 ingurukoa denean, eta horixe bera da, gutxi gorabehera, arruntena itsas uretan arazo osmotikoak ez izateko konposatu organiko nitrogenodunak erabiltzen dituzten ornodunetan sarri aurkitzen dena.
Posts
0 comments:
Post a Comment